Amstelodamum logo
Lid worden?

Digitaal archief

Uw zoekacties: Jaarboeken en Maandbladen

Jaarboeken en Maandbladen

beacon
24  zoekresultaten
sorteren op:
 
 
 
 
GA-1975 Genootschap Amstelodamum
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
Jaarboek Amstelodamum, 1975; p. 106
Datering:
1975
Titel:
Jaarboek Amstelodamum
Jaargang:
067
Jaar:
1975
Pagina:
106
particuliere inrichtingen gevraagde schoolgeld te betalen . 1 Alles kon niet ineens . De tijdgenoot Wagenaar vertelt ( 1765 ), dat men begon met de drie scholen voor de minder armen . Als plaatsen koos men de Rozengracht , de Barndesteeg en ' Raapenburg bij de Peperstraat '. 2 Lag het nu niet voor de hand in Dirk Sluyter een der drie pioniers te zien , die de conceptie der stedelijke regering ( de eerste vorm van openbaar lager onder-wijs ( onderwijs ) in onze stad !) gestalte moesten geven ? En was het ongerijmd zijn ° s Gravengragje ' te identificeren met Wagenaars ' Raapenburg '? De opgekomen vragen dwongen tot verder pluizen , thans in het archief der vroegere Stadsarmenscholen .
Het kostte weinig moeite , Jan Nessing in de kwijtscheldingsbrieven op te sporen . Naar bleek was hij op 12 mei 1717 bij transport eigenaar geworden van een huis en erf , getekend no . 1 , met een huisje er naasten van een belendend erf , getekend no . 2 , waarop vóór aan de straat een loods stond en daar achter een huisje ; bovendien nog van twee stroken houtwal aan de waterkant , ter breedte respectievelijk van no . 1 en no . 2 , alles gelegen op Rapenburg bij de Peperstraat . 5 De na Nessing komende eigenaars waren in de kwijtscheldingen en in de daarmee gelijkstaande akten niet , in de verpondings-boeken ( verpondings-boeken ) daarentegen wel te vinden . Waarschijnlijk geraakten die bezittingen niet door verkoop maar door erfstelling in handen van andere personen . De verpondingsnummers volgende tot in het kohier van 1805 kon vastgesteld worden ( ik treed niet in details ), dat het huizenbezit van Nessing gesitueerd was aan het begin van de kade tussen de westhoek van het eiland Rapenburg en de Peperstraat , anders gezegd : aan het begin van de tegenwoordige straat Rapenburg . Thans nemen de nummers 1 en 3 de plaats in van dat vroegere bezit , met dien verstande dat no . 1 bij een verbouwing opgenomen is in no . 6 van het ' s Gravenhekje , het eigenlijke hoekhuis . Onweerlegbaar is nu aange-toond ( aangetoond ) , dat de bijnaam ' s Gravenhekje , of een daarmee vergelijkbaar woord , toegepast werd op het bedoelde , ook wel met ' bij de Peperstraat ' aangeduide , kadedeel . Te betreu-ren ( betreuren ) is , dat het gemeentebestuur van pl.m . 1800 de naam Rapenburgergracht voor de gehele zuidwestzijde van het eiland terzijde schoof . Waarom dan wel Kattenburger -, Wittenburger - en Oostenburgergracht ?
Gevonden alinea's: 2
laatste wijziging 01-09-2020
1 gedigitaliseerd
 
 
 
 
 
GA-1975 Genootschap Amstelodamum
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
Jaarboek Amstelodamum, 1975; p. 108
Datering:
1975
Titel:
Jaarboek Amstelodamum
Jaargang:
067
Jaar:
1975
Pagina:
108
Naar zijn zeggen woonde hij ' op de hoek van ' t Schapenekje en Rapenburg ', een wijze van uitdrukken , die , de gebrekkige uitspraak van het eerste woord daar gelaten , reeds volkomen in overeenstemming was met de na 1800 geldende naamgeving . Veronder-steld ( Verondersteld ) kan worden , dat er twee ' s Gravenhekjes hebben bestaan : één tussen de westhoek en de Peperstraat en één tussen de westhoek en de Buitenkant . Het eerste zou dan zijn populaire benaming hebben verloren , het tweede zou haar hebben behouden . Niet alleen valt het mij moeilijk aan die conjectuur te hechten , wat meer is , er zijn geen aan-wijzingengevonden ( aanwijzingengevonden ) , die haar aannemelijk maken . Nog een andere mogelijkheid . Dember was een Duitser , vandaar wel zijn maltraiteren van het woord ' s Gravenhekje . Misschien ontbrak het hem aan de nodige kennis van zijn nieuwe omgeving en had hij nog niet begrepen , dat men één stuk van de kade langs de Rapenburgwal zowel met ' s Graven-hekje ( Graven-hekje ) als met Rapenburg aanduidde . Zijn aanstaande vrouw zal hem niet terecht heb-ben ( hebben ) kunnen helpen ; zij was een Haarlemse en woonde thans op de Amstel .
Hoe het zij , zolang er geen teksten worden aangedragen , die tot een andere gevolg-trekking ( gevolgtrekking ) moeten leiden , blijf ik er bij , dat het ' s Gravenhekje bij het Westindische huis zijn
Is het woord ' s Gravenhekje te verklaren ? Ter Gouw , die voor niets stond , heeft een explicatie gegeven 1 en in het door haar zorgvuldig samengestelde Stratenboekje nam mejuffrouw A . Margaretha van Gelder die over , voorzien echter van een duidelijk ' misschien '. Zonder ook maar op het idee te komen van een andere plaats en van een eventuele oervorm van de naam , ging Ter Gouw uit van de kade bij het Westindische huis en van het woord op het bordje . Het eerst nam hij de tweede woordhelft onder de loep . In zijn tijd nog , vertelt de schrijver , werd de straat Rapenburg aan de onbebouwde zijde afgeschut met een houten hek , dat bij de westhoek van het eiland omhoog in noord-oostelijke ( noordoostelijke ) richting en doorliep tot aan de sluis in de mond van de Oudeschans . 2 Oor-spronkelijk ( Oorspronkelijk ) diende het tot bescherming van de er achter op de wal liggende houtop-slagen ( houtopslagen ) der in de omgeving wonende houtkopers , Dit raamwerk zou , altijd nog Ter Gouw , aanleiding hebben gegeven tot het ontstaan van het woord hekje . Ter adstructie van zijn betoog bracht hij een keur uit 1663 te berde , die de houtkopers toestond hun houtwallen af te sluiten ' met een Heek , daer door men sien kan en anders niet '. 3
Gevonden alinea's: 3
laatste wijziging 01-09-2020
1 gedigitaliseerd