Digitaal archief

Uw zoekacties: Maandblad Amstelodamum, 1986; p. 137

Genootschap Amstelodamum

beacon
1  records
sorteren op:
 
 
 
 
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
Maandblad Amstelodamum, 1986; p. 137
Datering:
1986
Titel:
Maandblad Amstelodamum
Jaargang:
073
Jaar:
1986
Pagina:
137
over de krentebroodskerk op zondagmor-gen ( zondagmorgen ) in de Koningin Emma-school aan de Looiersgracht ( blz . 133-134 ). Van 1894 tot 1921 heeft ook te IJmuiden een Koning Wil-lemshuis ( Wil-lemshuis ) bestaan ( blz . 125 e.v . en 175 e . v .). Dit zijn dan enkele van de krenten die wij uit Zeilstra's rijk voorziene brood geplukt heb-ben ( hebben ) .
Het is jammer dat de geschiedschrijver van de Amsterdamse Hervormde Gemeente , dr . R.B . Evenhuis , aan wie wij vijf delen Ook dat was Amsterdam danken , deze scriptie niet meer onder ogen heeft gekregen . In 1978 schreef hij aan de penningmeester van het Koning Willemshuis : Ds . Adama van Schel-tema ( Schel-tema ) en zijn werk hebben mij bijna het meest geboeid van alles wat de vorige eeuw ople-verde ( opleverde ) . En ik kon zo betrekkelijk weinig van hem - -in ( -in ) het kader van het geheel - vermel-den ( vermelden ) , in elk geval veel minder dan ik had ge-wild ( gewild ) . Dankzij het werk van de heer Zeilstra is dit probleem nu opgelost .
J.H.v.d . HO
H.J.J . WUBBEN , ' ChINEEZEN EN ANDER
Aziatisch ongedierte ': lotgevallen van Chinese immigranten in Nederland , 1911-1940 ( 1911-1940 ) , De Walburg Pers Zutphen
1986 , 184 blz ., geïll . ƒ 29,50 .
' Maandag 7 augustus : De politie ontruimt de Chineezen-logementen ', zo staat het in de kroniek over 1922 , opgenomen in ons twin-tigste ( twintigste ) jaarboek . Op 19 augustus volgt ' Ge-dwongen ( Gedwongen ) vertrek van ongeveer 200 Chi-neezen ( Chi-neezen ) naar China met het stoomschip ' Am-bon ( Am-bon ) " en op 14 september ' Mr . Young , Chi-neesche ( Chi-neesche ) contractman van de stoomvaart-maatschappij ( stoomvaart-maatschappij ) ' Nederland ' op de Sumatraka-de ( Sumatraka-de ) door een landgenoot doodgeschoten '.
In het nu voor ons liggende boek lezen we op blz . 70 ' De eerste razzia in Amsterdam op een bevolkingsgroep , uitsluitend op basis van ras , begon op de vastgestelde datum om zes uur in de ochtend en werd voorbereid met de grondigheid van een militaire opera-tie ( operatie ) . De bedoeling was om alle Chinezen in de zes logementen . .. in één klap op te pakken en op te bergen in de havenloods van de Maat-schappij ( Maatschappij ) Nederland . Daar zou dan nog een selectie plaatsvinden van krachten die de re-derij ( rederij ) nog dacht te kunnen gebruiken , waarna de rest naar het land van herkomst afgevoerd zou worden . De officiële werver van de Ne-derland ( Nederland ) , Ng Young , had de taak toebedeeld gekregen om ' goeden ' en ' slechten ' van el-kaar ( elkaar ) te scheiden '. Als we dan verder lezen ,
dat Young behoorde tot de Bo On-organisa-tie ( On-organisatie ) van shippingmasters , die via de razzia van 7 augustus zich van de concurrende Drie Vingers had weten te ontdoen , dan krijgen genoemde data uit de kroniek achtergrond en samenhang .
Gedurende de zeeliedenstaking van 1911 waren door Nederlandse rederijen voor het eerst op grote schaal Chinezen in dienst ge-nomen ( genomen ) . De Amsterdamse rederij Oceaan had in 1900 als eerste in Nederland op enige van haar schepen het Europese machineka-merpersoneel ( machinekamerpersoneel ) al door Chinezen vervangen . De maatschappij Nederland huisvestte haar Chinezen aanvankelijk in een loods aan de Javakade . In 1912 begon een Chinese wer-vingsagent ( wervingsagent ) van deze maatschappij een loge-ment ( logement ) voor zijn zeevarende landgenoten in de Buiten Bantammerstraat bij het pas voltooi-de ( voltooide ) Scheepvaarthuis . En daarmee begon een ontwikkeling , die leidde tot de razzia van 1922 , toen bij de malaise in het zeetransport de onrust onder de werkloze Chinese sto-kers ( stokers ) en kolentremmers de algemene aan-dacht ( aandacht ) begon te trekken en het Algemeen Handelsblad op 18 juli schreef ' De bescher-ming ( bescherming ) onzer eigen bevolking eist een overbid-delijk ( overbid-delijk ) uitroeien dier gevaarlijke benden '.
In Rotterdam kon deze rigoureuze oplos-sing ( oplossing ) niet toegepast worden en juist daar be-vond ( bevond ) zich in Katendrecht de Chinatown van Europa . Rotterdam komt dan ook meer dan Amsterdam in dit boek voor . Maar er staat zoveel Amsterdamse geschiedenis in , dat een bespreking hier gerechtvaardigd is . De in de Maasstad begonnen fabricage van en handel in pindakoeken sloeg in 1932 over naar de hoofdstad , waar de Chinezen behalve in de Bantammerstraten verbleven aan St . Annen-straat ( Annen-straat ) en St . Annendwarsstraat , Oudezijds Voorburgwal , Warmoesstraat , Oudekerks-plein ( Oudekerks-plein ) , Gelderse kade , Bloemgracht en Haar-lemmer ( Haarlemmer ) Houttuinen . De firma Schoonis le-verde ( leverde ) hun in 1932 per week 1500 a 2000 kg pinda's . Twee andere bedrijven zorgden voor de leverantie van ruim 500 blikken broodtrommels waarmee de pindamannetjes op pad gingen . En dat moesten er steeds meer doen , want als vreemdelingen kregen zij geen ondersteuning en daar de rederijen in versneld tempo van stoomschepen over-gingen ( overgingen ) op motorschepen nam de behoefte aan stokers en tremmers af .
Schokkend is het optreden van de reders , die de 20 gulden per maand goedkopere Sin-gapore ( Singapore ) Chinezen liever hadden en de ande-ren ( anderen ) aan hun lot overlieten , en van vele autori-teiten ( autoriteiten ) . Zo is de in de titel verwerkte racisti-sche ( racistische ) uitspraak afkomstig van het Ministerie
119
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer