Amstelodamum logo
Lid worden?

Digitaal archief

Uw zoekacties: Maandblad Amstelodamum, 1986; p. 72

Genootschap Amstelodamum

beacon
1  records
sorteren op:
 
 
 
 
GA-1986 Genootschap Amstelodamum
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
Maandblad Amstelodamum, 1986; p. 72
Datering:
1986
Titel:
Maandblad Amstelodamum
Jaargang:
073
Jaar:
1986
Pagina:
72
Is onderdeel van:
haalde tweede rang . Dat het hier vermelde adres niet uit de tijd van Dekker
is , was al duidelijk .
Meskendorff is te herkennen in de onderwijzer uit de ideeën 214 en 380 . ' Voor acht jaren ,' schrijft Multatuli in 1862 , ' bezocht ik de school , waarop ikzelf had geleerd dat men ' t woord mens moet schryven met c.h . ' Ouders in Indië hadden hem gevraagd te gaan , omdat hun kinderen juist op die-zelfde ( diezelfde ) school waren . Nadat hij de scholieren ' wat genoegen had verschaft , door ze mee te nemen naar komedie of concert ' - Dekker in zijn geliefde rol van nabob - ging hij met de school mee naar Artis . De onderwijzer is een bekwaam man . ' Hy mishandelt de kinderen niet . Hy gebruikt ze niet als dienstboden . Hy beschouwt ze niet als indische koeien voor z'n hol-landse ( hol-landse ) melkery op kleinen schaal ...' Ook is hy ' gemoedelyk braaf . De godsdienst - -zie ( zie ) , ik geloof ditmaal ' n ongehuichelde ! - speelde de hoofd-rol ( hoofdrol ) , zoals ge zult bemerken als ge lezen wilt wat my met hem weervoer in
Artis .'
Als ik aanneem dat wij hier inderdaad met Meskendorff te doen hebben
- behalve de braaf - en bekwaamheid pleiten de Indische kinderen ervoor - -dan ( -dan ) valt meteen op dat in de nog wel vriendelijke beschrijving afstandelijk-heid ( afstandelijkheid ) overheerst . Het enthousiasme van 1851 is verdwenen .
Volgt deze anekdote : de kinderen zijn niet weg te slaan van de apenkooi , wat Dekker erg ongerust maakt . Hij vindt het apenspel niet geschikt voor alle leeftijden , vreest zinnenprikkeling - het woord ' verlustigen ' valt - en is bang voor bederf van de kinderziel . Maar als hij de onderwijzer erop af wil sturen , krijgt hij bijna een terechtwijzing : ' hun lichaam is ' n tempel Gods '. Multatuli wordt er in 1862 nog kwaad om . Tegenover de preutsheid van de progressieve schrijver blijft hier de christelijk-verlichte houding van Mes-kendorff ( Meskendorff ) , enigszins in de geest van de Maatschappij tot Nut van ' t Alge-meen ( Algemeen ) , gemakkelijk overeind . Zijn plooibaarheid gold niet alleen de orde in
het leslokaal .
Bij dit beeld past minder Multatuli's herinnering aan de Franse school in idee 564 , uit 1868 . Hier raakt de onderwijzer geïrriteerd als de jonge Dek-ker ( Dekker ) een kritische vraag stelt :' ' Mauvaise-marque a Mr Edouard pour impu-dence ( impudence ) !' Och , wat al mauvaise-marques heb ik later in ' t leven gekregen , voor zulke impudentiën !' Kleurden Dekkers herinneringen aan Mesken-dorff ( Meskendorff ) steeds somberder , was die somberte nodig in het kader van zijn be-schouwing ( beschouwing ) over vrije studie of ging het hier om een andere onderwijzer ?
Van ' t Veers aanduiding van Meskendorffs school , ' een Bijzondere School der tweede klasse , een indeling op grond van het te betalen schoolgeld ' 22 is juist , maar kan makkelijk leiden tot het misverstand dat er een eerste klasse met meer schoolgeld zou zijn geweest , ook al omdat kapitein Dekker met-een ( meteen ) in de ' bescheiden burgerij ' geplaatst wordt . Zulke termen laten zich niet losmaken uit hun verband . Hoewel Meskendorff in 1830 nog niet was waar hij in 1850 stond en de bewaarde gegevens vooral op die latere periode slaan , ondersteunt alles de door Van ' t Veer uiteindelijk gegeven ^ ociale si-tuering ( situering ) van het gezin Dekker , ver boven de kleine burgerij . Dekkers eigen
22 Het leven van Multatuli blz . 33 .
62
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
laatste wijziging 01-09-2020
1 gedigitaliseerd