Digitaal archief

Uw zoekacties: Maandblad Amstelodamum, 1986; p. 68

Genootschap Amstelodamum

beacon
1  records
sorteren op:
 
 
 
 
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
Maandblad Amstelodamum, 1986; p. 68
Datering:
1986
Titel:
Maandblad Amstelodamum
Jaargang:
073
Jaar:
1986
Pagina:
68
wordt , nogvoordeeersterangscollega , bovenaan de voordracht gezet . Als huidige functie wordt ' ondermeester alhier ' vermeld . ' l
Het is niet helemaal uitgesloten dat Eduard Douwes Dekker al bij on-dermeester ( ondermeester ) Meskendorff in de klas heeft gezeten , maar hij zal in ieder geval leerling van Meskendorffs eigen school zijn geweest , gedurende een niet nader te bepalen deel van de jaren 1829-1832 . In het laatste jaar was die school gevestigd in het eerste arrondissement , wijk 5 no . 1298 . l ' Hier zal Dekker de school bezocht hebben . Het is in eigentijdse taal de Warmoes-straat ( Warmoesstraat ) , naast de hoek Papenbrugsteeg ( richting Steenhouwersteeg ), num-mer ( nummer ) 140 . Mekkagangers hoeven niet meteen op pad want in april 1940 bleef na een brand alleen de begane grond van het huis over en in 1978 verdween ook die , ten behoeve van een warenhuis dat vroeger chic was , maar hier nu een stapelplaats voor automobielen exploiteert . 12
Over het eerste begin van de school van Meskendorff is niet veel bekend ; de meester kon zich in ieder geval een huwelijk permitteren ( 24 december 1834 ). 3 Wel zijn er twee getuigenissen over het eind van de jaren dertig ; de eerste daarvan uit de tweede hand .
Het gaat om de jeugdherinneringen van Jan van Erven Dorens , geschre-ven ( geschreven ) in 1928 , 13 waarin verhalen van zijn vader worden doorverteld . De va-der ( vader ) is geboren in 1830 .
Hy ging , na van zijn tantetjes lezen te hebben geleerd , op zyn zevende jaar naar de Fransche school op de O . Z . Voorburgwal by den Heer Meskendorf , een beroemde schoolmeester van dien tyd . (...) Alle religies werden toegelaten . De ' Mesjeu ' deed een gebed voor en na school-tyd ( schooltyd ) dat voor allen gelden kon . De Roomschen maakten er een kruisje by . De Cathechismus van alle diverse gezindten werd overhoord en een Cathechiseermeester kwam voor de Protes-tanten ( Protestanten ) de uitleggingen doen , terwyl de Roomschen daarvoor naar hun kerk gingen . (...) Of-schoon ( Ofschoon ) hy de school reeds op zyn veertiende jaar verliet had hy goed geprofiteerd . Hy sprak onberispelyk Fransch , drukte zich goed uit in het Engelsch en had goede notie's van het Duitsch . (...) Op de school van den heer Meskendorf werd eens per jaar toneel gespeeld . (...) Toen hy by den heer Meskendorf alles geleerd had wat er daar op school te leeren viel , wilde de goede onderwyzer hem absoluut in de beginselen van het Latyn bekwamen om een paar jaar Latynsche school uit te winnen en daarna het Athenaeum te bezoeken .
Maar dat ging niet door . Dit verslag heeft onmiskenbaar , en begrijpelijker-wijze ( begrijpelijkerwijze ) , een roze tint . Des te beter dat er ook iets uit de eerste hand is be-waard ( bewaard ) .
Ik bedoel een van de verslagen van Hendricus Wijnbeek ( 1772-1866 ), in-specteur ( inspecteur ) van het onderwijs met een almaar groeiende taak : ook aan wat de staat bij uitzondering wèl betaalde werd getornd . In 1832 kreeg Wijnbeek alle niet-universitaire ( nietuniversitaire ) onderwijs onder zijn toezicht . Reinsma , Fortgens e.a . hebben Wijnbeeks werk bijzonder geprezen en zijn rapporten als unieke bron voor onderwijsgeschiedenis onder de aandacht gebracht .
In 1839 bracht Wijnbeek verslag uit over de lagere scholen van Noord-Holland ( NoordHolland ) . Hij vindt in Amsterdam de ' Nederduitsch-Fransche dagscholen voor jongens en meisjes (...) over het algemeen middelmatig ' en gaat ver -
Archief van de schoolcommissie . Gemeentearchief Amsterdam .
1 Historisch-topografische atlas Gemeentearchief Amsterdam .
13 Jan van Erven Dorens : ' Een en ander over onze familie ', typoscript in het Gemeentear-chief ( Gemeentearchief ) Amsterdam . Genoemd door I.H . van Eeghen in Amstclodamum 48 ( 1961 ) blz . 129 .
58
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer