Digitaal archief

Uw zoekacties: Maandblad Amstelodamum, 1986; p. 6

Genootschap Amstelodamum

beacon
1  records
sorteren op:
 
 
 
 
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
Maandblad Amstelodamum, 1986; p. 6
Datering:
1986
Titel:
Maandblad Amstelodamum
Jaargang:
073
Jaar:
1986
Pagina:
6
siek , daar de twee anderen , beneden zittende , na schynen te luisteren , speelende 8 differente Airen , geinventcerd door den beroemden Meester CL A Y , en ' t Musiek door den grooten Meester HANDEL gecomponeerd , in delicatesse en zuiverheid van Toon en Musiek een van de'szelfs beste Werken , onder de Uurwyzer staat den Naam van ROGER DUNSTER , op een Mahoniehoute Pedestal , kunnende ook op een Tafel worden ge-plaatst ( geplaatst ) , en is by het gemelde Konst-Horologie , hoog 30 duim , een Pakkas , in welke het geslooten , zonder eenig ongemak verzonden kan worden ; item , een extra fraaije Clavecimbaal met twee Registers , gemaakt door ]. COOL 1763 ; voorts diversche Oude Blaauwe en Japansche Porceleinen , curieuse Bedden met derzelver Toebehooren , superbe Oost-Indische Rol-damasten ( Rol-damasten ) en Chitsen , zeer extra fraai geborduurde Spreijen , waar onder een vorstelyke uitmuntende , mogelyk de eenigste in zyn soort in de Repu-bliek ( Republiek ) , zynde een zeer ongemeen curieuse Witte Satyne Sprey , overheerlyk fraai geborduurd met de Naaide in ' t groen , alle volgens de nuansen ; extra fyne Oost-Indische ( Oost-Indische ) en andere zo gekeperde als ongekeperde Catoenen , Linnens , Chitsen en andere Lywaaten ; item , drie wel geconserveerde Pe-dro ( Pedro ) del Porco ; eenige zo Onentaalsche als Cormandelsche Lapides Besoar , diversche Lapides de Goa of Cordiaal Steen , 2 Quadraten , en voorts andere soorten van Oostersche Medicynen en Cajapoetie Olye , en andere Goede-ren ( Goederen ) meer . Alles Heden den 8 Mey , voormiddags van 9 tot 12 , en ' s namid-dags ( namiddags ) van 2 tot 5 uuren te zien .
Het handelt hier dus om een uurwerk met een pijporgeltje dat op bepaal-de ( bepaalde ) tijdstippen muziek ten gehore brengt : een variatie op de uurwerken met bellenspeelwerken . Het zijn niet alleen fraaie en nuttige apparaten , doch deze mechanische muziekinstrumenten zijn tevens voor de muziekweten-schap ( muziekwetenschap ) en uitvoeringspraktijk van belang , omdat zij het inzicht in bijvoor-beeld ( bijvoorbeeld ) tempi en versieringspraktijk binnen een bepaalde periode helpen vergroten . Door de eeuwen heen hebben componisten zich met orgelhor-loges ( orgelhorloges ) beziggehouden . Tussen hun namen treffen we beroemde aan , zoals Joseph Haydn en Wolfgang Amadeus Mozart .
Het ontstaan van dit soort klokken als die welke in deze advertentie wordt genoemd , moet omstreeks het begin van de achttiende eeuw hebben gelegen , mogelijk in Holland . Zeker is in ieder geval , dat in tal van acht-tiende ( achttiende ) eeuwse Hollandse huizen zo'n klok heeft gestaan . Hun mechanis-me ( mechanisme ) is eenvoudig en betrekkelijk compact : voor de aandrijving van het or-geltje ( orgeltje ) is maar één gewicht nodig . Dit gewicht zorgt zowel voor het draaien van een ronde trommel waarop de ' deuntjes ' zijn gestoken , als voor het be-wegen ( bewegen ) van het mechaniek dat voor de windvoorziening zorgt . Door de ci-linder ( cilinder ) met het muziekpatroon wordt een ' toetsenbord ' bespeeld . Het sys-teem ( systeem ) is ontleend aan dat van torencarillons met trommelspeelwerk . 2
' Onze ' speelklok is het resultaat van de arbeid van een aantal mensen die meesters in hun vak waren . Het uurwerk werd vervaardigd door Roger Dunster . Deze Engelsman was met zekerheid vanaf 1722 tot zijn overlij -
*
2 A.W.J.G . Ord-Hume , Barrel organ ; the story of the mechanical organ and its repair , London/Boston/Sydney 1978 , p . 206 f . R . de Waard , Catalogus Nationaal Museum Van Speeldoos tot Pierement , [ Arnhem 1972 ],
p . 41 . 4
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer