Amstelodamum 1-2019

In Amstelodamum 1-2019:

‘Het Amsterdam van’ Thomas von der Dunk;

Jaap Evert Abrahamse, Menne Kosian en Henk Weerts, ‘Nogmaals: veenrivier of afwateringskanaal? De “gegraven Amstel” als bovenregionaal probleem’;

Joost Jonker, ‘Klem tussen de lokale en mondiale markt De Amsterdamse haute banque vanaf het midden van de zeventiende tot het begin van de twintigste eeuw (deel I, 1550-1763)’;

Recensie van Gerrold van der Stroom, P.C. Hooft en de ongeziene, eerste ‘fontein’ van Amsterdam. Door Hooft bezongen huis, fontein en galerij van Sion Lus (Luz) eindelijk in beeld (Stichting Neerlandistiek van de Vrije Universiteit Amsterdam en Nodus Publikationen 2017;

Bestuursmededelingen.

Het Amsterdam van…

Domweg gelukkig aan het Zuiderkerkhof. Dat is Thomas von der Dunk, bekend om zijn cultuurhistorische publicaties en pittige bijdragen aan het publieke debat. Hij schreef voor deze eerste Amstelodamum van 2019 over de directe omgeving van zijn woning, het pleintje bij de Zuiderkerk.

Thomas von der Dunk voor de Zuiderkerk. Foto: Rufus de Vries.

Thomas von der Dunk voor de Zuiderkerk. Foto: Rufus de Vries.

Jaap Evert Abrahamse, Menne Kosian en Henk Weerts

De Rotterdamse krant Het Vrije Volk berichtte in 1973 smalend dat Amsterdam niet aan een rivier ligt, maar aan een kanaal. Dat was een wat al te simpele weergave van de theorie die hoogleraar bodemkunde Pons kort daarvoor had gepresenteerd: de rivier de Amstel was oorspronkelijk niet één, maar twee riviertjes, waartussen een stuk kanaal was gegraven. Sindsdien is de theorie van Pons steeds onderwerp van discussie geweest, ook in ons jaarboek Oeroud Amsterdam. Jaap Evert Abrahamse, Menne Kosian en Henk Weerts voegen daar nu hun visie aan toe.

Uitsnede uit de kaart van Amstelland door Jacob van Banchem, 1593, naar een origineel van Joost Jansz Beeldsnijder uit 1570. Aan de beide uiteinden van het rechte deel van de Amstel zijn duidelijk twee kolken te zien, de noordelijke (links) groter dan de zuidelijke. Erfgoed Leiden en omstreken.

Uitsnede uit de kaart van Amstelland door Jacob van Banchem, 1593, naar een origineel van Joost Jansz Beeldsnijder uit 1570. Aan de beide uiteinden van het rechte deel van de Amstel zijn duidelijk twee kolken te zien, de noordelijke (links) groter dan de zuidelijke. Erfgoed Leiden en omstreken.

Joost Jonker

Hoogleraar bedrijfsgeschiedenis Joost Jonker beschrijft hoe Amsterdam zich vanaf 1550 ontwikkelde tot een belangrijk internationaal financieel centrum. De sporen hiervan zijn nog altijd aanwezig in de stad in de vorm van de luxueuze woningen die de kooplieden-bankiers lieten bouwen aan de Herengracht en de Keizersgracht. In deze eerste aflevering over de Amsterdamse zogenaamde haute banque volgen we de ontwikkeling van Amsterdam als financieel knooppunt tot 1763. Het vervolg kunt u lezen in nummer 2 van 2019.

Justus Vingboons, Het aen sien ofte faciat der huysinge vande heeren Louys ende Hendrick Trip (Kloveniersburgwal 29), 1664. Ets. Stadsarchief Amsterdam (010001000902).

Justus Vingboons, Het aen sien ofte faciat der huysinge vande heeren Louys ende Hendrick Trip (Kloveniersburgwal 29), 1664. Ets. Stadsarchief Amsterdam (010001000902).

Gabri van Tussenbroek

Gabri van Tussenbroek, hoogleraar Stedelijke identiteit en monumenten aan de UvA, vraagt aandacht voor de bescheiden maar gedegen publicatie van Gerrold van der Stroom over de door P.C. Hooft bezongen ‘fonteyn’ bij het huis van Sion Luz. Na nader onderzoek blijkt de fontein een kraan met gootsteen te zijn geweest, het vroegst bekende voorbeeld van stromend water in Amsterdam! (rond 1600)

Bestel deze publicatie of word lid van Amstelodamum en ontvang jaarlijks vier tijdschriften en een jaarboek.

Schriftelijk opgeven bij Genootschap Amstelodamum,
Antwoordnummer 10016,
2400 VB Alphen aan den Rijn (postzegel niet nodig)
of via de mail: redactie@amstelodamum.nl